De Afsluitdijk wordt de komende jaren voorzien van een nieuwe bekleding aan de Waddenzeezijde. Momenteel worden de innovatieve betonblokken getest in de Deltagoot van Deltares, om te zien of deze een superstorm van eens in de 10.000 jaar kunnen weerstaan. De film die Rijkswaterstaat en Deltares van deze tests lieten maken, is inmiddels viral gegaan.
In de Deltagoot, een langgerekte waterbak van 300 meter lang en 5 meter breed waarin grote golven kunnen worden opgewekt, test Deltares hoe stabiel de nieuwe bekleding is die op verschillende delen van de dijk komt te liggen. Ook wordt getest hoeveel water er over de dijk komt bij een superstorm en of dat voldoet aan de normen. Op een schaal van 1:3 worden karakteristieke stormscenario’s gesimuleerd. De testen vinden plaats in opdracht van Rijkswaterstaat en Levvel (BAM, Van Oord en Rebel), het bouwconsortium dat de bijna 90 jaar oude Afsluitdijk gaat versterken en verantwoordelijk is voor het ontwerp van de nieuwe bekleding.
Verschillende typen blokken getest
Tussen augustus en november 2018 is het deel van de Afsluitdijk getest dat tussen Kornwerderzand en de Friese kust ligt. Hier wordt zowel op het boven- als ondertalud gewerkt met een nieuw soort steenzetting: het Quattroblock. Tot en met mei 2019 wordt het deel tussen Den Oever en Kornwerderzand getest. Omdat de golfbelasting hier hoger is, wordt op het ondertalud het innovatieve Levvel-bloc – ook XblocPlus genoemd – toegepast. Deze 6,5 ton zware, betonnen elementen zijn speciaal voor de Afsluitdijk ontwikkeld. Carlos Mollet, projectdirecteur van het Levvel-consortium, licht toe: “Door de vormgeving is het blok niet alleen snel en veilig te plaatsen, het levert ook een besparing van 200.000 m3 beton. Dat is omgerekend 40.000 ton minder CO2-uitstoot, een reductie van 56 procent ten opzichte van alternatieve oplossingen.” Op het boventalud tussen Den Oever en Kornwerderzand worden Quattroblocks toegepast.
Video over testen van Quattroblocks en Levvelblocs veel bekeken
Rijkswaterstaat, Deltares en het Levvel-consortium hebben onlangs een video over de testen in de Deltagoot online geplaatst. Deze video – met voor liefhebbers spectaculaire beelden van brekende golven – werd binnen een dag al vele honderden keren bekeken.
Bekijk hier de video (circa 6 minuten).
Eerst de Quattroblocks, in 2020 de Levvel-blocs
Op 1 april gaf minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat het startsein voor de versterking van de Afsluitdijk. Deze wordt ongeveer 2 m hoger gemaakt en bekleed met 75.000 nieuw ontworpen duurzame betonblokken. Deze blokken worden over het oude basalt heen gelegd, waar de dijk bijna 90 jaar geleden mee werd gebouwd. Het eerste Quattroblock wordt rond deze tijd geplaatst. De plaatsing van de Levvel-blocs start in het eerste kwartaal 2020. De blokken worden vanaf oktober 2019 gemaakt in een speciaal daarvoor gebouwde fabriek in Harlingen. De bouwwerkzaamheden aan de Afsluitdijk duren tot eind 2022.
Andere maatregelen voor het toekomstbestendig maken van de Afsluitdijk
Behalve de dijkversterking en -verhoging worden ook de spuicomplexen bij Den Oever uitgebreid met extra spuisluizen en twee grote gemalen. Zo kan er meer water – dat via de IJssel het IJsselmeer instroomt – worden afgevoerd naar de Waddenzee. De energie die nodig is voor de energiezuinige gemalen, wordt opgewekt met 2,7 ha zonnepanelen bij Den Oever. Het spuicomplex bij Kornwerderzand krijgt een stormvloedkering, die de sluizen straks beschermt tegen onstuimig weer. Om de verbinding tussen de Waddenzee en het IJsselmeer te herstellen voor trekvissen, wordt door regionaal samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk bovendien een vismigratierivier aangelegd.
