Bedrijven in de watersector zijn positief over de ontwikkeling van de buitenlandse omzet in 2019, maar wat minder optimistisch dan een jaar geleden. Per saldo zal de export in 2019 naar verwachting met 4 procent toenemen (in 2018: 11 procent). Deze groei komt voor rekening van de watertechnologie. De deltatechnologie ondervindt de gevolgen van internationale handelsconflicten.
Dat blijkt uit de nieuwe Watersector Export Index (WEX) die begin januari werd gepubliceerd. De WEX wordt jaarlijks opgesteld door onderzoeksbureau Panteia, in opdracht van het Netherlands Water Partnership (NWP) in samenwerking met Water Alliance en ENVAQUA. De index is samengesteld vanuit twee segmenten: watertechnologie en deltatechnologie. Beide segmenten zijn opgebouwd uit meerdere deelsectoren. Watertechnologie omvat de sectoren watervoorziening en afvalwater en het segment deltatechnologie omvat waterbeheer, water & groen en de sector waterbouw.
(tekst loopt door onder de grafiek)
* De WEX voor 2018 betreft een voorlopige realisatie.
** De WEX voor 2019 betreft een prognose (bron: Panteia, 2019).
Offshoremarkt heeft bodem bereikt
In 2018 was zowel in de watertechnologie als in de deltatechnologie een groei van de waterexport te zien. Zo’n 50 procent van de ondervraagde bedrijven zag de export van wateractiviteiten toenemen, maar ook had 10 procent te maken met een omzetdaling. Volgens de onderzoekers van Panteia lijkt voor de offshore-industrie de bodem bereikt. Deze markt heeft nog altijd te maken met overcapaciteit en afnemende investeringen in de olie- en gasindustrie. De baggerwerkzaamheden staan nog onder druk. Maar tegenover olie en gas staan de toenemende investeringen in wind- en zonne-energie. Per saldo is daarom weer een flinke toename te zien in de deltatechnologie.
De bedrijven met watertechnologie profiteren volgens het onderzoeksbureau onder meer van de toenemende aandacht voor waterbeheersing. Per saldo steeg de export in 2018 met ruim 11 procent. De WEX kwam daarmee ten opzichte van indexjaar 2000 uit op 197,2 (ruim 8,1 miljard euro).
Verwachtingen 2019
Voor 2019 zijn de bedrijven in de watersector gematigd positief over de situatie op de buitenlandse markt. Zo’n 70 procent van de ondervraagde bedrijven beoordeelt de huidige situatie op de buitenlandse markt voor wateractiviteiten als (zeer) gunstig. Dit percentage is wel lager dan in de meting van vorig jaar, toen 85 procent positief was gestemd. Over de ontwikkeling van de buitenlandse omzet van wateractiviteiten in 2019 is de watersector eveneens positief. Bijna 60 procent van de bedrijven verwacht dat de buitenlandse omzet van wateractiviteiten in 2019 zal toenemen en 38 procent verwacht een gelijkblijvende omzet. Ook dit beeld is wat minder optimistisch dan vorig jaar. Per saldo zal de export van wateractiviteiten in 2019 naar verwachting met 4 procent toenemen. Deze groei komt volgens Panteia volledig voor rekening van het segment watertechnologie. Er is met name grote vraag naar activiteiten op het gebied van waterschaarste en klimaatbeheersing. Het segment deltatechnologie ondervindt volgens de onderzoekers nadrukkelijk de gevolgen van allerlei handelsconflicten, die daarmee ook impact hebben op havenontwikkelingen en grotere infra-investeringen. Herontwikkeling van havens wordt bijvoorbeeld uitgesteld door afnemende vaarbewegingen als gevolg van de handelsoorlog tussen de VS en China.
Verwachtingen 2020
Voor 2020 verwacht twee derde van de bedrijven een toename van de buitenlandse omzet van wateractiviteiten. De toenemende vraag naar offshore wind- en zonne-energie heeft volgens de onderzoekers een zeer gunstig effect op de vraag naar deltatechnologie. Bovendien blijft watertechnologie in de lift: waterschaarste is een conjunctuurongevoelig probleem en oplossingen op dit gebied blijven de aandacht vragen, stelt Panteia in haar rapport. De deelnemende bedrijven voorzien voor 2020 een gemiddelde groei van de buitenlandse wateractiviteiten met bijna 8 procent.
Vertrouwen in de toekomst
Vrijwel alle bedrijven (87 procent) zien de toekomst op het gebied van wateractiviteiten met (veel) vertrouwen tegemoet, maar dit percentage ligt wel lager dan vorig jaar. Toen had 95 procent van de bedrijven dat vertrouwen. Voor de wateractiviteiten afvalwater (31 procent) en watervoorziening (30 procent) worden door de meeste bedrijven de beste toekomstkansen gezien. Waterbeheer krijgt nu door 18 procent van de de beste toekomstkansen toebedacht en dat is meer dan vorig jaar, toen dat percentage op 12 lag.
De belangrijkste waterthema’s en exportmarkten
Als belangrijkste internationale waterthema’s voor de komende jaren worden door de deelnemers aan de enquête genoemd: waterschaarste (waterbeheer, zuivering, recycling), klimaat (milieu, energietransitie) en zeespiegelstijging. De meeste exportkansen liggen volgens de bedrijven in de EU-landen, gevolgd door Afrika en het Midden-Oosten. De watertechnologiebedrijven zien de meeste kansen in de ons omringende landen Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, en verder in de Verenigde Staten, India, China, Kenia en de Verenigde Arabische Emiraten. De bedrijven in het segment deltatechnologie zien in het buitenland de meeste kansen in de buurlanden Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk en daarnaast in de Verenigde Staten en de Verenigde Arabische Emiraten.
Benutten van kansen
Panteia heeft de deelnemende bedrijven gevraagd wat zij nodig hebben om de kansen binnen de watersector te benutten. De WEX-deelnemers geven aan vooral samenwerking met andere bedrijven nodig te hebben. Bij de watertechnologiebedrijven wordt dit gevolgd door meer kennis van de markt en van gebruikers en financiële middelen. Bij de bedrijven die actief zijn op het gebied van deltatechnologie wordt naast de samenwerking met andere bedrijven ook gevraagd om meer samenwerking met andere kennisinstellingen, en om meer kennis van de markt en van gebruikers.
