Op 19 augustus zou het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard op een gedeelte van de Hollandsche IJsseldijk in Gouderak een infiltratieproef uitvoeren. De voorbereiding voor deze proef, een dag eerder, leverde door een afschuiving van het talud echter al zóveel bruikbare data op, dat besloten werd de ‘echte’ proef uit te stellen. Het hoogheemraadschap kan nog niet zeggen of en wanneer er vervolgonderzoek wordt uitgevoerd.
Bij de proef zou water over het binnentalud van de dijk worden gepompt om te controleren of de dijk sterker is dan het hoogheemraadschap tot nu toe aanneemt. Men wilde testen waar bij dit geselecteerde stuk dijk de grenzen bij infiltratie van water in de dijk daadwerkelijk liggen. Met extreem weer staat het water hoog tegen de dijk en zijn er golven, waarvan de hoogste over de dijk slaan. Daardoor kan het talud van de dijk verzadigd raken, waardoor het verzwakt. Momenteel wordt de hoeveelheid water die infiltreert in het binnentalud van de dijk bij extreme weersomstandigheden bepaald door vuistregels waarmee het hoogheemraadschap rekent. Daarbij neemt men aan dat de dijk volledig infiltreert, dus van binnen helemaal verzadigt met water en daardoor verzwakt. Met de infiltratieproef wilde men controleren of dit ook daadwerkelijk het geval is.
Voorbereiding proef leidt tot kleine afschuiving van het talud
Als voorbereiding op de proef is vrijdag 18 augustus gedurende 50 minuten water over de dijk gepompt, met behulp van een geperforeerde pijp van 30 meter. Dit water is geïnfiltreerd in de dijk, waarna een kleine oppervlakkige afschuiving van het dijktalud plaatsvond. De veiligheid van de dijk is volgens het hoogheemraadschap niet in het geding: “De dijk was voor deze proef uitgebreid geïnstrumenteerd, waardoor ook de stabiliteit van de dijk goed werd gemonitord gedurende de voorbereiding op vrijdag. Dit leverde data op waarop besloten is de proef uit te stellen. Deze gegevens gebruiken we nu om de analyse verder mee te gaan uitvoeren. De precieze inzichten gaan we nader onderzoeken en deze zijn vanzelfsprekend zeer nuttig. Hiermee hebben we een mooie case opgebouwd om de huidige modellen te analyseren.”
Langere duur van metingen blijft wenselijk
Het hoogheemraadschap vindt een langere duur van metingen nog steeds wenselijk, zelfs noodzakelijk: “Hoewel uit de resultaten van de test waarschijnlijk al veel gehaald kan worden, is inzicht in de mate van infiltratie in een bovenlaag van groot belang. Dit houdt in dat een vervolgonderzoek zeker aan de orde kan zijn, maar dit kan ook op een andere dijk met mogelijk andere omstandigheden en/of opbouw van de dijk.”
POV Macrostabiliteit en Deltaplan Waterveiligheid
De infiltratieproef zou worden uitgevoerd door het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Deltares en Infram, in opdracht van de Projectoverstijgende Verkenning (POV) Macrostabiliteit. Experts uit het hele land – marktpartijen, kennisinstituten en overheden – denken in de POV Macrostabiliteit samen na over hoe dijkversterking beter, sneller en goedkoper kan. In vier clusters worden zij uitgedaagd met innovatieve oplossingen te komen voor het faalmechanisme macrostabiliteit (het afschuiven van de dijk). Om de oplossingen zo toepasbaar mogelijk te laten zijn, worden de methodes direct beproefd en waar mogelijk ingezet als pilot in projecten.
De POV Macrostabiliteit is onderdeel van het landelijke Deltaplan Waterveiligheid, een samenwerking tussen Rijkswaterstaat en de waterschappen. Voor de grootste dijkversterkingsoperatie ooit – meer dan 1100 kilometer aan dijken en 486 sluizen en gemalen moeten tot 2028 worden aangepakt, verspreid over bijna 300 projecten in heel Nederland, langs de kust, de grote rivieren en meren – trekt het Deltaplan Waterveiligheid 7,4 miljard euro uit.
Meer informatie: www.povm.nl/infiltratieproef
