Zondag 22 maart is het Wereld Water Dag, waarop weer wordt stilgestaan bij de noodzaak van schoon water voor hygiëne en het voorkomen van de verspreiding van ziektes. Een zeer actueel thema, gezien het coronavirus! Watergezant Henk Ovink en Aqua for All-directeur Josien Sluijs haken daarop in, zonder misbruik te maken van de huidige crisis.
Ovink en Sluijs vragen aandacht voor de waterbeschikbaarheid en de ambitie om in 2030 iedereen in de hele wereld van schoon water te kunnen voorzien, zodat iedereen veilig de handen kan wassen.
Veel evenementen afgelast
De centrale viering van Wereld Water Dag op 22 maart in Geneve is vanwege het coronavirus afgelast. Ook in Nederland zijn – op een livestream-bijeenkomst van IHE Delft na – alle evenementen van Wereld Water Dag afgelast. Hierdoor is er flink minder aandacht voor de mondiale viering van de beschikbaarheid van schoon water. Heel veel aandacht gaat nu uit naar het coronavirus en de noodzaak van handen wassen. Maar voor handen wassen is niet alleen ontsmettende zeep nodig, ook water. In Nederland is water 24/7 beschikbaar, maar dat geldt niet voor de hele wereld. Mensen die geen beschikking over schoon water, lopen nu extra risico op besmetting met het coronavirus.
Achter de feiten aan
Watergezant Henk Ovink wil geen misbruik maken van de coronacrisis om aandacht te vragen voor de watercrisis. “Heel veel zaken hebben uiteindelijk op een of andere manier met water te maken, dus ook de coronacrisis. Maar het maakt weer eens duidelijk dat we met de mondiale wateragenda nog steeds achter de feiten aanlopen.” Ovink wijst erop dat dit jaar het thema ‘water en klimaat’ is en dat de aandacht uitgaat naar gebieden waar kwetsbare mensen wonen, die al moeilijk rond kunnen komen. “Die worden steeds vaker getroffen door overstromingen, droogte en watervervuiling. En ze dreigen nu ook in hun gezondheid verder achterop te raken”, waarschuwt de watergezant
Preventieve aanpak
Ovink wijst erop dat Nederland, net als bij waterveiligheid, ook bij de coronacrisis kiest voor preventie. “Voorkomen is beter dan genezen, blijkt ook hier het geval. Alles beter dan een lockdown. Dan zijn de kosten veel hoger.” Maar hij wijst erop dat het voorblijven van de effecten van de klimaatverandering veel lastiger blijkt te zijn. Toch ziet hij wel lichtpuntjes. “De aanpak van de mondiale waterproblemen zijn complex, maar ik zie dat er steeds meer begrip ontstaat voor een gecoördineerde aanpak met meerdere doelen.” De uitvoering van de Agenda 2030 van de Verenigde Naties, met de 17 duurzaamheidsdoelen waaronder SDG#6 voor water, biedt volgens hem een goed houvast.
Water voor iedereen
De levering van schoon water leidt volgens Ovink tot kosten die betaald zullen moeten worden. “Als we water niet beprijzen, dan komt er geen goede infrastructuur en blijven veel mensen afhankelijk van het nog veel duurdere drinkwater uit tankwagens die door de wijk rijden. Maar als we water beprijzen, moeten we er wel voor zorgen dat we de mensen compenseren die de tarieven niet kunnen betalen.” Volgens Ovink is de levering van schoon water aan iedereen geen kwestie van het opschalen van het aantal waterprojecten. “Er zal een systeemverandering nodig zijn, waarbij we tegelijk ook veel zuiniger met water omgaan en veel meer water hergebruiken. We moeten stoppen met investeren in domme waterinfrastructuur die de wereld nog dorstiger gaat maken.”
Bovenaan de lijst
Directeur Josien Sluijs van Aqua for All wijst op het belang van de toegang tot schoon water bij het bestrijden van het coronavirus. “Op dit moment hebben 1,8 miljard mensen geen toegang tot veilig water. En als ze dit wel hebben, dan staat het gebruik voor het wassen van handen niet bovenaan de lijst. Toch is de beschikbaarheid van water en zeep belangrijker dan ooit om het verspreiden van het coronavirus in te dammen”, constateert Sluijs.
Ondernemerschap stimuleren
Aqua for All is in veel Afrikaanse en Aziatische landen actief waar veel mensen wonen met een laag inkomen en vaak geen toegang hebben tot een publieke drinkwaterbron. “In die landen stimuleren wij het ondernemerschap om aan de vraag naar water voor deze groep te voldoen. Ondernemers kunnen met het openen van waterkiosken, het installeren van pompen en het distribueren van waterfilters de toegang faciliteren tot voldoende veilig water”, aldus Sluijs.
Meer informatie over Wereld Water Dag en het thema van dit jaar is te vinden op de speciale website van de Verenigde Naties. Verder is de mondiale viering te volgen op Twitter (@UN_Water, #WorldWaterDay) en Facebook.
