Zonder verbetering van het waterbeleid en zonder aanpassing aan klimaatverandering komen de mondiale duurzaamheidsdoelen niet binnen bereik. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in het rapport ‘The geography of future water challenges’. Het rapport werd op 20 april uitgereikt aan minister Cora van Nieuwenhuizen en geeft inzicht in de mondiale wateropgaven tot 2050.
De studie is uitgevoerd op verzoek van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Buitenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat. Het PBL-rapport toont de urgentie om op een voldoende grote schaal tot een samenhangende aanpak te komen en onderstreept het belang van de samenwerking tussen verschillende maatschappelijke partijen om oplossingen te initiëren. Zo laat het rapport onder meer zien dat de voedselproductie in de nu al kwetsbare gebieden verder onder druk zal komen te staan wanneer de huidige trends doorzetten. Met verbeterd watermanagement is in delen van onder andere Sub-Sahara Afrika, centraal Azië en het Midden-Oosten een groei van de landbouwproductie met meer dan 40 procent mogelijk, schrijft het PBL.
Duurzaamheidsdoelen moeilijk haalbaar
Water is van groot belang voor een duurzame ontwikkeling en is sterk verbonden met een groot aantal duurzaamheidsdoelen, de zogeheten ‘Sustainable Development Goals’ ofwel SDG’s. Het rapport laat zien dat zonder verbeteringen en aanpassingen deze mondiale duurzaamheidsdoelen niet binnen bereik komen. Het PBL noemt samenwerking tussen verschillende maatschappelijke partijen om tot oplossingen te komen, essentieel. De dryland regio’s, de steden, de grensoverschrijdende rivierstroomgebieden en de kustzones en delta’s zijn volgens het bureau de mondiale hotspots voor die zoektocht naar samenhangende oplossingen. Volgens het PBL zal het aantal mensen in overstromingsgevoelige gebieden toenemen van ruim 1 miljard tot circa 1,6 miljard en zullen de rivieren en kustzeeën verder vervuilen, vooral door een verwachte verdubbeling van de lozing van ongezuiverd afvalwater vanuit de snelgroeiende steden in ontwikkelingslanden.
Voor miljarden mensen onvoldoende sanitaire voorzieningen
Droogte, overstromingen en slechte sanitaire voorzieningen zorgen voor de grootste watergerelateerde uitdagingen, schrijft het PBL. Vooral het gebrek aan sanitaire voorzieningen treft jaarlijks een groot deel van de wereldbevolking. Naar verwachting hebben in 2050 ruim 2 miljard mensen nog onvoldoende sanitaire voorzieningen, wat leidt tot veel ziektes en overlijden. Door een combinatie van een sterke bevolkingsgroei, een toenemend tekort aan water en een laag inkomen per hoofd van de bevolking, zou Afrika een hotspotgebied kunnen worden voor migratie en mogelijk ook voor watergerelateerde conflicten. Verder kunnen de 3700 nieuw geplande dammen voor waterkrachtcentrales in combinatie met de toenemende watervraag tot groeiende spanningen leiden in grensoverschrijdende rivierstroomgebieden.
Over het rapport
Het PBL heeft de studie uitgevoerd in samenwerking met Deltares, Wageningen Universiteit en Research, IHE-Delft, Clingendael Instituut, Vrije Universiteit, Universiteit Utrecht en Blueland. De onderzoekers stellen vast dat een ‘business-as-usual’ scenario zal leiden tot een toename van de problematiek rond water, maar geven tegelijk aan dat er vele mogelijke, geïntegreerde oplossingen zijn waarmee deze trend gebogen kan worden naar een duurzame en klimaatbestendige wereld.
U kunt het (Engelstalige) rapport hier downloaden.
