
Binnenkort zal op zo’n 300 rwzi’s dagelijks worden getest op coronadeeltjes in het rioolwater. Bovendien ontwikkelt het RIVM een nieuwe landelijke indicator, die zijn werk kan doen in een periode met weinig besmettingen. Dat zegt professor Ana Maria de Roda Husman (hoofd Milieu bij het RIVM Centrum voor Infectieziektebestrijding) in een interview met WaterForum Magazine.
Met die ontwikkelingen zal de vroegsignaleringsfunctie van de rioolwatermetingen in het Nationale Coronadashboard veel beter worden, is de verwachting. Momenteel worden op het dashboard de wekelijkse meetgegevens van zo’n 300 rwzi’s gepubliceerd, maar dat gebeurt in de vorm van een landelijk gemiddelde. Volgens De Roda Husman zegt het landelijk gemiddelde echter niet zoveel. “Het gaat vooral om de stijgende en dalende waarden per rwzi. De echte waarde van de metingen zit in de lokale trends. Per verzorgingsgebied van de rioolstelsels. Hoeveel percent is het aantal coronadeeltjes toegenomen of hoeveel is het afgenomen? Daarin zit de vroegsignalering: de rioolwatermetingen lopen voorop bij de ziekenhuisopnamen. Die percentages gaan we binnenkort ook introduceren op het Nationale Coronadashboard. Dat kan nu omdat we onze werkwijze het afgelopen jaar hebben kunnen standaardiseren en veel afwijkende metingen hebben we kunnen achterhalen. Daarvan hebben we veel geleerd en we zien nu steeds minder uitschieters. Als die zich toch voordoen, gaan we direct op zoek naar de oorzaak.”
Dagelijkse meetgegevens
Behalve door het melden van lokale percentages van coronadeeltjes in het rioolwater, zal de vroegsignalering ook veel beter worden doordat binnenkort sprake zal zijn van dagelijkse meetgegevens in plaats van weekgemiddelden. “We willen naar een dagelijkse opslag van 24-uurs rioolwatermonsters” zegt De Roda Husman in WaterForum Magazine. “Daarvan verwachten we nog betere meetresultaten, zodat we dan eventuele uitschieters sneller kunnen zien. We kunnen dan, samen met GGD, waterschap en gemeente, sneller op zoek naar de verklaring van een piek.”
Ontwikkeling landelijk meetnet
Daarmee zou een kroon worden gezet op de ontwikkeling van het landelijke meetnet. Op 1 april 2020 werden er op 23 rwzi’s wekelijks monsters genomen en op 20 juli 2020 waren dat er 80. Sinds 1 september 2020 wordt op 300 rwzi’s het binnenkomende rioolwater wekelijks bemonsterd en worden de meetgegevens gepubliceerd op het Nationale Coronadashboard. Enkele rwzi’s worden inmiddels al twee keer per week bemonsterd. De stap naar dagelijkse bemonstering op alle 300 rwzi’s is reusachtig.
Landelijke indicator
Naast de invoering van dagelijkse metingen is het RIVM ook bezig met de voorbereidingen voor een nieuwe landelijke indicator, gebaseerd op het percentage rwzi’s met dalende en met stijgende meetwaarden. “We hebben nu nog veel besmettingen, maar we zijn met het ministerie in gesprek over de periode met weinig besmettingen”, licht De Roda Husman toe. “Dan zullen de signaalwaarden laag zijn en zijn stijgingen een heel duidelijke indicatie van een toename. Met het ministerie zijn we in overleg over een teststrategie en hoe rioolwatermetingen daar meer informatie aan kunnen toevoegen. Het is de bedoeling dit nog zeker een tot twee jaar te blijven doen. Ook na de vaccinatie.”
Het interview met professor Ana Maria de Roda Husman kunt u lezen in WaterForum Magazine 01-2021. Geen abonnee? Neem dan een gratis proefabonnement van drie nummers.