Google in Eemshaven
Het datacenter van Google in de Eemshaven. (foto: Ymnes, Wikimedia Commons).

Demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen vindt het koelen van datacenters met drinkwater niet wenselijk. Een waterbedrijf is vanuit de Drinkwaterwet verplicht om drinkwater te leveren aan consumenten en hoeft geen koelwater aan bedrijven te leveren. Een waterbedrijf kan een verzoek om koelwater van een bedrijf dus ook weigeren. Dat schrijft Van Nieuwenhuizen 22 april in een brief aan de Tweede Kamer.

De brief geeft antwoord op een groot aantal vragen van kamerlid Eva van Esch van Partij voor de Dieren over de gevolgen van de vestiging van grote datacenters in ons land. Denk bijvoorbeeld aan de gigantische datacenters van Google (Eemshaven) en Microsoft (Wieringermeer). En in Zeewolde moet het grootste datacenter van Europa komen voor een Amerikaans bedrijf waarvan we de naam nog niet mogen weten. Van Esch vraagt zich af of het rijk actief op zoek is naar dit soort bedrijven. In haar brief antwoordt Van Nieuwenhuizen dat het actief aantrekken van grote, buitenlandse datacenters ‘op dit moment’ niet door het rijk wordt gestimuleerd.

Waterschaarste

In de brief staat ook dat datacenters juist op warme dagen behoefte hebben drinkwater om mee te koelen. Lastig want dan is ook de behoefte van consumenten extra groot. Van Nieuwenhuizen benadrukt dat het wel of niet leveren van water een verantwoordelijkheid is van de waterbedrijven. ‘In periodes van droogte moet het water volgens de verdringingsreeks worden verdeeld. In tijden van schaarste zal koelwater als eerste worden afgekoppeld. PWN geeft aan dat de bedrijven die drinkwater voor koeling gebruiken op de hoogte zijn van mogelijk afkoppelen tijdens droogte’, aldus de minister.

Verbruik is onbekend

Van Nieuwenhuizen laat verder in de brief weten dat er geen informatie beschikbaar is over het gebruik van koelwater van specifieke datacenters in Noord-Holland. Uit gegevens van PWN blijkt dat 0,6% (650,000 m3 in 2020) van het door hen geleverde drinkwater wordt gebruikt als koeling door verschillende bedrijven, waaronder de datacenters. In het Waterforum-artikel waarin is beschreven dat Google de eerste afnemer is van opgewerkt oppervlaktewater uit Eemskanaal staat dat Google niet wil vertellen hoeveel water het voor de koeling van de servers in het datacenter nodig heeft. Het zou gaan om bedrijfsgevoelige informatie.

Verkenning watergebruik

Sommige datacenters hebben een eigen waterbuffer. Dit geldt voor zowel het datacenter van Microsoft in de Wieringermeer als bij het beoogde datacenter in Zeewolde. Het koelen van de datacenters met drinkwater is dan niet nodig. Volgens Van Nieuwenhuizen gaat het rijk ook samen met de provincies, waterschappen, drinkwaterbedrijven en industrie via VEMW een verkenning uitvoeren naar het juiste water voor het juiste gebruik. ‘Dit is een actie die zal worden opgenomen in de nieuwe Beleidsnota drinkwater.’

Dijkverhoging

Verder verwijst Van Esch ook naar een artikel in de Telegraaf waarin staat dat er een dijkverhoging nodig zou zijn om de datacenters te beschermen. Volgens Van Nieuwenhuizen klopt dat niet. ‘De Wieringermeerdijk hoeft niet versterkt te worden omdat deze aan de wettelijke norm voldoet. Dit blijkt uit de wettelijke beoordeling die het waterschap heeft uitgevoerd.  De komst van het datacenter zorgt voor toename van de economische waarde achter de dijk (bepaalt mede de hoogte van de norm), maar blijft binnen de verwachte economische groei tot 2050, waar rekening mee is gehouden bij het bepalen van de norm voor de Wieringermeerdijk.’