Europese commissie wil verhoging van waterprijzen. (foto: Jennifer Jacquemart, EC - Audiovisual Service).

In de nieuwe klimaatadaptatiestrategie die onlangs is gepresenteerd pleit de Europese Commissie voor het verhogen van de waterprijzen. Als water meer kost, zullen gebruikers er zuiniger mee omgaan, is de achterliggende gedachte. De Europese Commissie wil ook dat het Cost Recovery Principe uit de Kaderrichtlijn Water in alle lidstaten wordt uitgevoerd. Dat betekent dat investeringen in de drinkwaterinfrastructuur altijd moeten worden doorberekend in het tarief voor drinkwater. Wat betekent dat voor de prijs van drinkwater in Nederland?

De vereniging van Nederlandse drinkwaterbedrijven Vewin verklaart dat er in ons land al sprake is van ‘full cost recovery’. “Dit principe is bij ons in de Drinkwaterwet vastgelegd en dus een wettelijke verplichting. De investeringen in de infrastructuur zijn ook al in de huidige tarieven doorberekend”, laat Amarins Komduur van Vewin weten. Zij voegt daar wel aan toe dat er vanwege de verslechterende kwaliteit van de drinkwaterbronnen, klimaatverandering en de energietransitie de komende jaren fors meer moet worden geïnvesteerd. Een stijging van het drinkwatertarief is in de toekomst dus ook niet ondenkbaar.

Inkomstenderving

Om de stijgende investeringen te kunnen financieren heeft Vewin aan minister Van Nieuwenhuizen gevraagd om het rendement op peil te houden door de Weighted Average Cost of Capital (WACC) in de komende twee jaar niet verder te laten dalen. De WACC-limiet is een instrument dat de rijksoverheid inzet om de winst bij drinkwaterbedrijven te maximeren. Het is immers niet wenselijk dat de drinkwaterbedrijven torenhoge winsten maken met de verkoop van drinkwater. Op dit moment is door de dalende marktrentes de WACC de afgelopen jaren fors gedaald. Drinkwaterbedrijven hebben nu te weinig inkomsten om de sterk stijgende investeringen te financieren. Van Nieuwenhuizen toonde begrip voor de lastige positie van de drinkwaterbedrijven en stuurde 22 februari een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer. Daarin stelt zij voor dat het tweejaarlijkse besluit over de hoogte van de WACC eenmalig met maximaal twee jaar verlengd kan worden. Vewin is blij met dat initiatief maar pleit ook voor een duurzame oplossing: ‘een herijking van het instrument in het licht van de huidige omstandigheden en investeringsbehoefte’.

Klimaatbeleid

De nieuwe Europese klimaatstrategie sluit verder naadloos aan bij het pleidooi van Vewin voor een nationale watertransitie om zo te komen tot een klimaatrobuust watersysteem. Komduur: “De oproep van de Europese Commissie lidstaten om meer in te zetten op adaptatie is ook een belangrijk signaal voor de vorming van het nieuwe Nederlandse kabinet. De Europese strategie zal uiteindelijk worden doorvertaald in nationale adaptatiestrategieën. Het Europese beleid zal bijdragen aan de versnelling van de watertransitie in Nederland en in onze buurlanden.”

Afstemming met buitenland

De Vewin-woordvoerder benadrukt dat een groot deel van ons drinkwater haar oorsprong vindt in het buitenland. “Het water stroomt via de grote rivieren naar ons land. Goede afstemming van adaptatiemaatregelen tussen lidstaten is daarom essentieel. Drie opeenvolgende droge zomers hebben aangetoond dat er een mismatch is tussen de beschikbaarheid van water en het watergebruik. Het huidige watersysteem loopt tegen de grenzen aan. De drinkwaterbedrijven en waterschappen willen de transitie naar een klimaatrobuust watersysteem versnellen om de nadelige effecten van droogte zoveel mogelijk te voorkomen.”

Klimaattransitie

Drinkwaterbedrijven willen samen met de waterschappen een bijdrage leveren aan de klimaattransitie. “Dat doen we door het verkennen en aandragen van integrale oplossingen in de regio, door zelf hoge prioriteit te geven aan het vasthouden van water en door onttrekkingen en aanvullingen van grond- en oppervlaktewater in evenwicht te brengen. Water moet sturend zijn voor de ruimtelijke inrichting, we moeten zuinig omgaan met water en voor een goede waterkwaliteit moet vervuiling worden voorkomen.”