Waterschappen ontvangen jaarlijks meerdere klachten van bewoners die aan het water wonen over verzakkingen door gronduitspoeling

Het waterschap Brabantse Delta is niet gehouden om beschoeiing zo te onderhouden dat er geen gronduitspoeling plaatsvindt op aan het water gelegen percelen. Dit betekent dat het waterschap Brabantse Delta de bestaande houten beschoeiing bij een villa in Steenbergen ook niet hoefde te vervangen door een (veel duurdere) stalen damwand. Dat blijkt uit een recent arrest van het gerechtshof in Den Bosch waar veel waterschappen reikhalzend naar uitkeken.

Hoe ver strekt de onderhoudsplicht van waterschappen bij het onderhouden van beschoeiingen? Dient de beschoeiing alleen om het doorstroomprofiel van een vaarweg te waarborgen of moet een beschoeiing ook de percelen erachter beschermen, bijvoorbeeld tegen het verzakken van tuinen door gronduitspoeling?

Deze vragen stonden centraal in een langslepende rechtszaak waar het Gerechtshof in Den Bosch onlangs – na ruim 10 jaar lang procederen – in hoger beroep arrest na ruim 10 jaar heeft gewezen. De bewoner van een villa op het Eiland van Nassau te Steenbergen had sinds de jaren ’90 last van verzakkingen in zijn tuin die volgens hem het gevolg waren van een ondeugdelijke beschoeiing. Diverse brieven aan het waterschap Brabantse Delta om de beschoeiing te herstellen, haalden niets uit. In de ogen van dat waterschap hoefde hij dat namelijk niet te doen.

Stalen damwand plaatsen?

De rechtbank Zeeland-West-Brabant oordeelde eerder dat er wel degelijk een plicht rust om de beschoeiing zodanig te onderhouden – en dus ook indien nodig te herstellen – dat er geen verzakking optreedt op achtergelegen gronden. Dat kon alleen door de houten beschoeiing te vervangen door een stalen damwand. Het waterschap was het daar echter niet mee eens en ging in hoger beroep. Uiteindelijk kreeg het waterschap Brabantse Delta gelijk: een waterschap hoeft beschoeiing niet zodanig te onderhouden dat gronduitspoeling op achtergelegen percelen wordt voorkomen.

Het arrest heeft volgens advocaat Hugo Botter – die het waterschap Brabantse Delta samen met zijn collega Keesjan Meijering bijstond – grote gevolgen voor andere waterschappen: “In Nederland liggen tientallen kilometers beschoeiing die vaak nog moeten worden onderhouden door waterschappen. Als de uitspraak van de rechtbank in stand was gebleven, zouden waterschappen veel intensiever onderhoud moeten gaan plegen aan beschoeiing dan ze nu doen. Momenteel worden beschoeiingen slechts eens in de 30-40 jaar vervangen en wordt er tussentijds praktisch geen onderhoud uitgevoerd.”

Meerdere klachten

Waterschappen ontvangen volgens hem jaarlijks meerdere klachten van bewoners die aan het water wonen over verzakkingen door gronduitspoeling. Daarom volgden ze de rechtszaak met grote belangstelling. “Het Hof in Den Bosch oordeelt nu dat het waterschap niks hoeft aan te passen aan de bestaande beschoeiing, tenzij de gronduitspoeling zo extreem is dat de doorstroming van de vaarweg wordt belemmerd. Voor de schade door verzakkingen zijn bewoners zelf verantwoordelijk. Dat betekent dat de waterschappen niet overal stalen damwanden hoeven te plaatsen. En dat scheelt enorm veel geld. Veel waterschappen hebben mij dan ook gebeld de afgelopen dagen voor meer informatie.”

Lees hier het arrest