Vitens heeft in de zomermaanden in Twente veel meer grondwater opgepompt dan volgens de maandlimiet van de vergunning van de provincie Overijssel was toegestaan. De grootste overschrijding was bij de winning in Manderveen, waar in juli 36 procent meer water uit de grond werd gehaald.
“Wij hadden ook minder water kunnen oppompen, maar dan hadden inwoners van Twente wellicht geen water uit de kraan gehad”, benadrukt woordvoerder Roeland Kimman van Vitens. Volgens hem heeft het waterbedrijf er alles aan gedaan om overschrijding van de vergunning te voorkomen. Bijvoorbeeld door bewoners te vragen zo zuinig mogelijk met water om te laten gaan en het waterverbruik over de dag te spreiden. “De afgelopen maanden was de drinkwatervraag zo hoog en hebben wij geprobeerd om zo goed mogelijk te kunnen leveren. Dat is ook onze wettelijke plicht. Soms zelfs met minder druk op de leidingen.”
Grotere capaciteit
Kimman wijst er verder op dat het in Manderveen om een overschrijding van het maandgemiddelde gaat. Deze moderne waterwinlocatie heeft in de piekmomenten een grotere zuiveringscapaciteit in vergelijking met omliggende locaties. Het grondwater bevat ijzer en andere metalen en dat moet er eerst uit voor het als drinkwater geschikt is. “Maar het ene station kan nu eenmaal beter zuiveren dan het andere”, stelt Kimman. “Hierdoor werd Manderveen ten opzichte van de maandlimiet wat zwaarder belast dan andere locaties. De jaaroverschrijding kan nog meevallen. Daar proberen wij ook op te sturen.”
Toekomst
Vitens en de provincie Overijssel nemen volgens hem maatregelen om toekomstige overschrijdingen te voorkomen. “Bijvoorbeeld door de leidingeninfrastructuur te optimaliseren om zo flexibeler tussen verschillende waterwinputten te kunnen schakelen. Een ander voorbeeld is de aanleg van extra waterbuffers om piekmomenten in het waterverbruik beter op te vangen. Daarnaast willen we een bewustwordingscampagne voor inwoners opzetten.”
Verzuim
Hans Lubbers, voorzitter Algemene Waterschapspartij Vechtstromen, heeft vooral moeite met de houding van Vitens. Hij benadrukt dat het bedrijf een toename van het gebruik van drinkwater van 30 tot 40 procent rapporteerde, maar tevens meldde dat de de drinkwaterproductie geen knelpunten kende. Deze boodschap draagt volgens hem niet bij aan de bewustwording over de gevolgen van het watergebruik.
“Bovendien is nu bekend dat Vitens 36 procent meer heeft onttrokken dan de vergunning toestond en dat nota bene bij de gevoeligste drinkwaterput vlakbij de Mosbeek. En dat in een periode waarin landbouwgewassen, waardevolle natuur en beken in en nabij Natura 2000 gebied dat water juist ook hard nodig hebben. Opvallend dat de provincie Overijssel dit als toezichthouder kennelijk niet heeft gezien laat staan tegen gehouden.”
Waterbeheer
Lubbers wijst er verder op dat landbouwers die water onttrekken na een verbod van het waterschap forse boetes riskeren. “En dat zijn ook de landbouwers die juist tekort komen omdat Vitens in hun gebied water onttrekt.” Waterschap Vechtstromen pleit volgens hem al jaren voor verplaatsing van deze winning, waarvoor ook slechts een tijdelijke vergunning is afgegeven. “Wanneer stappen alle waterbeheerders en – gebruikers nu eens over naar echt integraal waterbeheer, waar alle waterbelangen samenkomen in de besluitvorming?”, vraagt Lubbers zich af.
Bewustwordingscampagne
“Er was maar een optie: geen drinkwater leveren. En dat kan wettelijk gezien helemaal niet”, zegt gedeputeerde Bert Boerman van de provincie Overijssel. Hij benadrukt dat de provincie al in juli is begonnen met een bewustwordingscampagne voor inwoners om zuinig met water om te gaan. Deze campagne is opgezet in nauw overleg met Vitens en de waterschappen Vechtstromen en Drents Overijsselse Delta toen de provincie zag dat er forse overschrijdingen waren in de vergunning op de grondwaterwinlocaties.
“Vervolgens heb ik Vitens gevraagd om de onttrekkingen binnen de vergunning te houden. De provincie wist er dus wel degelijk van”, zegt Boerman. Vitens had volgens hem al eerder de druk verlaagd naar het wettelijk toegestane minimum. “Maar bij de locatie in Mandersveen heeft Vitens deze sturingsmogelijkheid niet. Verder bleek het niet mogelijk om via het leidingennetwerk water van elders aan te voeren. Daarom hebben we afgesproken om dit in de toekomst te veranderen. Ik verwacht dat droge periodes vaker zullen voorkomen.”
