Foto: Steve Nicklas

Op 28 februari vindt op het oefenterrein van het ministerie van Defensie in Marnewaard te Groningen een demolitieproef plaats. Tijdens deze proef wordt met explosieven een bres gemaakt in een dijk. Dit kan een noodmaatregel zijn bij een hoogwatercrisis. Waterschap Noorderzijlvest werkt voor deze proef nauw samen met het ministerie van Defensie. De proef is onderdeel van het internationale Polder2C’s project en moet de kennis over noodmaatregelen bij een hoogwatercrisis vergroten.

Bij de demolitieproef wordt met explosieven een gat geslagen in een testdijk. De proef is onderdeel van een onderzoek naar de wijze waarop er controle is over de bres, bijvoorbeeld over de locatie, de afmetingen en het dichten van de bres. Zo proberen de onderzoekers de afvoer van het water benedenstrooms te verlagen.

Watersysteem ontlasten

Marc Balemans, ministerie van Defensie: “Met deze proef doen we kennis op over het gebruik van explosieven bij noodsituaties met hoogwater. Zo verkennen we de mogelijkheid om explosieven in te zetten om het watersysteem te ontlasten bij overstromingen, of een gat te slaan in een dijk om het water veilig af te voeren. Zo kunnen we meer grip hebben en sturing geven aan het te veel aan water.”

Opblazen dijk als noodoplossing

In Amerika is tijdens de watersnood in 2011 in de staat Missouri deze maatregel, het opblazen van een dijk om een benedenstrooms gelegen dijksysteem te ontlasten, succesvol geweest. Deze dijk was ontworpen, door middel van een buizensysteem, om met explosieven verwijderd te worden. Dat was gedaan om het water de ruimte te geven en New Orleans te beschermen. Nederland heeft de maatregel in het verleden genomen als verdedigingsmaatregel: om tegenstanders uit een gebied te weren. Het inzetten van het slaan van een gat in een dijk in vredestijd, juist om schade te beperken, is nieuw. Het maken van een gat in een dijk moet snel, met lichte middelen en gecontroleerd gebeuren. Dit wordt tijdens de proef onderzocht en getest. Uiteindelijk bepaalt tijdens een hoogwatercrisis de Veiligheidsregio, samen met het waterschap en Rijkswaterstaat, welke noodoplossing gekozen wordt.

Polders2C’s

Deze demolitieproef gebeurt binnen het internationale EU INTERREG-project Polder2C’s en is geïnitieerd door het Ministerie van Defensie in nauwe samenwerking met Waterschap Noorderzijlvest. Veertien organisaties die zich bezighouden met waterveiligheid uit België, Nederland, Frankrijk en Engeland hebben hun krachten gebundeld om ons beter te wapenen tegen de effecten van klimaatverandering, zoals de stijgende zeespiegel.

De focusgebieden zijn waterkeringen, noodmaatregelen en kennisdeling over de sterkte van waterkeringen en crisisbeheersing. De lead partners van Polder2C’s zijn het Nederlandse STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) en het Vlaamse Waterbouwkundig Laboratorium.