Het ondergronds bergen van radioactief afval in zoutkoepels of kleilagen kan een ernstig risico vormen voor drinkwaterbronnen. Voordat een besluit wordt genomen om het afval permanent onder de grond te bergen, zullen de risico’s eerst beter in beeld moeten worden gebracht. Dat stelt de vereniging van drinkwaterbedrijven Vewin maandag 30 april op haar website.
Vewin reageert hiermee op de resultaten van het onderzoek van de Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval (COVRA) die eind januari 2018 werden gepresenteerd. Uit een langdurig onderzoeksprogramma naar de eindberging van radioactief afval zou gebleken zijn dat al het Nederlands radioactief afval veilig kan worden opgeborgen in diepe kleilagen.
Geen contact met watervoerende lagen
Vewin is echter van mening dat elke optie voor eindberging van radioactief afval zekerheid moet geven dat risico’s op besmetting van grondwater volledig uitgesloten zijn. Hierbij moet de hoogst mogelijke voorzorg in acht genomen worden. Ondergrondse opslag van kernafval in zoutkoepels of (klei)lagen die direct of indirect in contact staan met watervoerende lagen die worden gebruikt voor de drinkwatervoorziening vindt Vewin onacceptabel.
Diepere kleilagen onderzoeken
Het onderzoek naar ondergrondse eindberging van kernafval in kleilagen heeft nu een sterke focus op de Boomse klei. Dit is een slecht doorlatende kleilaag die in grote delen van Nederland en België vanaf enkele honderden meters diepte voorkomt. In een eerdere analyse naar risico’s van eindberging in klei is door TU-Delft geadviseerd om ook dieper liggende kleilagen te onderzoeken vanwege de mogelijk geringere risico’s voor grondwater. In het onderzoeksprogramma naar eindberging van kernafval zijn deze diepere kleilagen hooguit zijdelings betrokken. Vewin wil dat er nader onderzoek wordt gedaan naar deze diepere kleilagen.
Risico’s geothermie vaststellen
Daarnaast vreest Vewin dat er bij boringen en exploitatie van geothermie radioactieve stoffen naar boven komen die van nature al in de diepe ondergrond aanwezig zijn. Dit zou kunnen leiden tot extra radioactief afval uit boorgruis of vanuit filterbedden. De vereniging van drinkwaterbedrijven wijst er op dat het nu nog niet duidelijk is of wat de gevolgen zijn van geothermie voor de productie van nucleair afval. Daarmee is ook onduidelijk wat de invloed van geothermie zal zijn op de hoeveelheid te bergen kernafval.
