De meteo-tsunami, een vloedgolf met een hoogte van 80 centimeter, veroorzaakte op 29 mei schade aan de Nederlandse kust van Rockanje tot Zandvoort. Het verschijnsel zou zijn ontstaan door een heel sterk buienfront in combinatie met hoogwater. Deltares gaat nu met behulp van modellen onderzoeken of de plotselinge drukverlaging van om en nabij de 5 millibar inderdaad de vloedgolf kan verklaren.
In dezelfde richting als het buienfront rolde de golf vanuit het Zuiden van de Nederlandse kust naar het Noorden. Op 29 mei heeft Rijkswaterstaat ook op een station in diep water een plotselinge waterstand stijging van 50 centimeter gemeten. Het is essentieel om te weten of de vloedgolf alleen is veroorzaakt door het weer of dat er mogelijk andere oorzaken zijn, zoals bijvoorbeeld een landverschuiving onder water.
Beperkte data
“Helaas bieden de waterstand data die wij in Nederland standaard verzamelen voor stormopzet niet voldoende informatie om vast te stellen wat er precies is gebeurd. Bij een normale stormopzet wordt elke tien minuten data gemeten, over die periode gemiddeld en bewaard, maar deze plotselinge drukverlaging ontwikkelde zich in slechts twintig minuten. We zijn met Rijkswaterstaat bezig om te kijken hoe we de metingen kunnen verbeteren. Het onderzoeksinstituut kan tegenwoordig ook gebruik maken van de beelden die door particulieren van de vloedgolf zijn gemaakt.
Klimaatverandering
“Als het inderdaad blijkt te gaan om een meteo-tsunami kan het verschijnsel zich in het licht van de klimaatverandering wellicht vaker voordoen”, zegt Deepak Vatvani, specialist bij Deltares in het modelleren van tsunami’s. En als we in de zomer vaker te maken krijgen met dit soort buienfronten, wil je de mensen op het strand kunnen waarschuwen. “Meteo-tsunami’s komen wel vaker voor”, zegt Vatvani. “Vaak merken we het niet eens omdat de waterstand toevallig laag is. En als het in de winter gebeurt, zijn er minder mensen buiten en de stranden leeg. Een dergelijk verschijnsel in de zomer is nu in Nederland nog zeldzaam, maar het brengt zekere risico’s met zich mee. “
Waarschuwingssysteem
Om te kunnen waarschuwen pleit de Deltares-onderzoeker voor extra metingen van de luchtdruk en waterstanden met een kortere meet interval en ook buiten de kustzone, bijvoorbeeld bij boorplatformen. “Als we bijvoorbeeld gaan focussen op een minuut, kunnen er na een waargenomen forse drukverlaging binnen enkele minuten instanties worden gewaarschuwd.”. Volgens Vatvani zouden Rijkswaterstaat, KNMI en Deltares op basis van deze meetgegevens samen een waarschuwingssysteem voor alle kustwachten kunnen ontwikkelen.
