Weidevogels, zoals deze grutto, profiteren van een hogere grondwaterstand in de veenweidegebieden (foto: Natuurgroep Kockengen).

Weidevogels hebben veel profijt van de drukdrainages die zijn aangelegd bij de bedrijvenproef Sturen met Grondwater in de polder Spengen, tussen Woerden en Kockengen. De drukdrainages zijn aangelegd om de bodemdaling in het veenweidegebied te remmen, maar worden nu op sommige percelen gebruikt om extra water te infiltreren voor weidevogels.

Overal in Spengen is de grondwaterstand hoger dan nodig is voor de melkveehouderij en dat levert meer op dan alleen natte greppels. Er wordt in plaats van min 40 centimeter, gestuurd op een grondwaterstand van min 25 centimeter onder het maaiveld, met als doel weidevogels aan te trekken. Veehouderij Blonk heeft hiervoor acht hectare land beschikbaar gesteld en Agrarisch Collectief Rijn Vecht & Venen doet onderzoek naar de weidevogels. René Faber, begeleider van het onderzoek: “Met de hoge grondwaterstand verwachten we dat het voedsel voor de weidevogels en hun kuikens beter bereikbaar is. De regenwormen zitten hoger en gras maakt ruimte voor kruiden dat ook weer meer insecten oplevert. Het gewas wordt dunner en daardoor ook beter begaanbaar voor de kuikens.”

Voor het eerst weidevogels
Op de proefpercelen werden voor het eerst in jaren weidevogels aangetroffen. In het onderzoek wordt voornamelijk bekeken of de verwachtte effecten op het gewas en bodemleven ook echt optreden met een hoge grondwaterstand. In 2020 en 2021 wordt hieraan gemeten door het Louis Bolk Instituut. Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Utrecht.

Proef in een proef
Annette van Schie, projectleider van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden voor de bedrijvenproef, vindt dit onderzoek een mooie aanvulling. “Wij zijn hier werkenderwijs aan de slag gegaan, zonder vooraf alle antwoorden te willen weten. We zien ook dat een andere deelnemer aan de bedrijvenproef dit voorjaar spontaan zijn land extra heeft geïnfiltreerd, omdat er heel veel grutto’s op zijn land zaten. Het is waardevol om te zien dat de drukdrainage in de praktijk breder wordt toegepast dan alleen voor het remmen van de bodemdaling.”

Drukdrainage
De drukdrainages werken als volgt: een buizensysteem in het weiland wordt aangesloten op een pomp. Met het verhogen van het waterpeil in de pompput, ontstaat een overdruk in de leidingen. Het slootwater infiltreert daardoor in toenemende mate in de bodem, wat het vochtgehalte laat toenemen en de bodemdaling beperkt. Als er te veel neerslag valt, kan het overtollige water via hetzelfde drainagesysteem naar de sloot worden afgevoerd.