rioolwaterzuivering
Er wordt intensief onderzoek gedaan naar de uitstoot van broeikasgassen op rwzi's. (foto: Stichtse Rijnlanden).

Vanaf volgend jaar regelen de waterschappen een collectieve incidentencapaciteit voor zuiveringsslib. Dat is één van de actiepunten in het ‘Robuust plan slibeindverwerking’, dat de waterschappen op 11 december gezamenlijk hebben vastgesteld. Het plan is een antwoord op de ontstane problemen door het wegvallen van de Duitse markt voor fluctuaties in het aanbod van het zuiveringsslib.

De waterschappen slaan het zuiveringsslib van het rioolwater bij incidenten tijdelijk op om het in een later stadium alsnog te verwerken. Zo wordt voorkomen dat het overtollige zuiveringsslib in strijd met de regelgeving wordt gestort of in het oppervlaktewater terecht komt. Door het wegvallen van de Duitse markt voor het opvangen van fluctuaties in het aanbod van het zuiveringsslib, is er in Nederland een ondercapaciteit bij de eindverwerking ontstaan. Vorig jaar werd die ondercapaciteit pijnlijk duidelijk toen waterschap Amstel, Gooi en Vecht en het Amsterdamse waterbedrijf Waternet hun zuiveringsslib opeens niet meer kwijt konden nadat het Amsterdams Afval Energie Bedrijf (AEB) vier van de zes verbrandingslijnen uit bedrijf nam omdat de veiligheid niet meer kon worden gegarandeerd. Volgens de waterschappen kan de ondercapaciteit tot 2025 aanhouden. In het plan is gekeken naar het meerjarige aanbod van het zuiveringsslib en de bestaande verwerkingsmethoden. Vervolgens is geconstateerd dat er in de periode 2021-2025 behoefte is aan een collectieve incidentencapaciteit en een landelijke calamiteitenregeling. De implementatie van het plan staat gepland in de eerste helft van 2021.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Sander Mager, bestuurslid van de Unie van Waterschappen: “Ieder waterschap is verantwoordelijk voor de eigen gezonde bedrijfsmatige capaciteit voor de eindverwerking van het zuiveringsslib dat ontstaat bij de rioolwaterzuivering. Toch kunnen er incidenten plaatsvinden, waarbij het nodig is om collectief locaties voor tijdelijke opslag gereed te hebben. Slechts bij zeer grote calamiteiten doen we een beroep op de rijksoverheid. Een robuust systeem van slibeindverwerking is een gezamenlijke verantwoordelijkheid die we gezamenlijk oppakken: alle waterschappen doen mee. Met dit plan zetten we ons als sector in voor voldoende capaciteit door innovatie en duurzaamheid te verbinden.”

Calamiteitenregeling is nog in onderzoek
Het plan is opgesteld op verzoek van minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. Op de incidentencapaciteit komt een onafhankelijke regie met eigen monitor en verantwoording. Een calamiteitenregeling voor het tijdelijk opslaan van zuiveringsslib in de rijksbaggerdepots is nog in onderzoek.

‘Efficiënter en effectiever’
“Het gezamenlijk organiseren van de capaciteiten voor incidenten en calamiteiten is door het schaalniveau veel efficiënter en effectiever”, stelt Mager. “Bijzondere aandacht is hierbij uitgegaan naar de individuele ruimte voor de waterschappen om de zuivering van het rioolwater verder te verbeteren en te verduurzamen. Denk aan de energiewinning en de terugwinning van grondstoffen uit het rioolwater.”