Metingen in het riool kunnen een eventuele tweede golf van het coronavirus snel signaleren. Uit onderzoek van KWR blijkt dat de aanwezigheid van genetisch materiaal van het virus in rioolwater een goede indicatie geeft van latere ziekenhuisopnames. Het RIVM voert op dit moment een pilot uit bij 29 rioolwaterzuiveringsinstallaties. In de tweede week van juni worden de onderzoeksresultaten bekend gemaakt.
In het rioolwater van Amersfoort en Terschelling werden al zes dagen voor de eerste positieve coronatest sporen van het virus gevonden. Een week na de eerste bevestigde besmetting in Nederland, werd het virus al gemeten bij meer dan de helft van de rioolwaterzuiveringsinstallaties waar werd gemeten. De afname van de besmettingen en ziekenhuisopnames is ook te voorspellen aan de hand van de hoeveelheid dalende concentratie rna-deeltjes in combinatie met het aantal meldingen van de GGD, zei KWR-onderzoeker Gertjan Medema vrijdag tegen de NOS.
In deze grafiek is te zien hoe in Amsterdam zowel de ziekenhuisopnames als de metingen in het riool stegen en daalden. Bron: KWR.
Snel signaleren
Sinds eind februari doen microbiologen van het wateronderzoeksinstituut KWR al op negen locaties onderzoek in rioolwater naar rna, het genetisch materiaal van het coronavirus. Uit de resultaten van dat onderzoek blijkt dat de aanwezigheid van het virus al toeneemt voordat patiënten in het ziekenhuis worden opgenomen. Minister Hugo de Jonge kondigde op de persconferentie van 19 mei aan dat de rioolwaterscreening ook onderdeel wordt van het corona-dashboard, waarmee de overheid het aantal besmettingen wil gaan controleren.
Regionale informatie
Volgens Medema geven de rioolmetingen informatie over een hele regio. Bovengronds is er één test nodig voor één persoon. In het riool is één test voldoende om van de hele populatie vroegtijdig vast te stellen of er besmettingen zijn. Via het riool kan een besmetting al na ongeveer twee dagen worden gemeten, terwijl dat via een coronatest bijna twee weken duurt. Dat komt omdat het virus eerst een incubatietijd heeft van ongeveer vijf dagen. Daarna duurt het vaak nog ongeveer een week voordat eventuele klachten verergeren en mensen zich melden bij de huisarts.
Rotterdams onderzoek
Ook in Rotterdam loopt een onderzoek naar het verband tussen het aantal coronabesmettingen en de rioolmetingen, uitgevoerd door viroloog Marion Koopmans van het ErasmusMC. Volgens Koopmans scheidt een aanzienlijk deel van de coronapatiënten het virus uit via ontlasting, ook als zij geen ziekteverschijnselen hebben. In het onderzoek wil Koopmans inzicht krijgen in het aantal besmettingen dat achter een bepaalde verhoging van de rna-concentratie zit. Volgens haar wordt het rioolwateronderzoek de komende maanden steeds belangrijker, naarmate er minder patiënten in het ziekenhuis komen.
