Het coronavirus is in Nederland geen grote bedreiging voor afvalwaterzuiveringen, maar het is wel van belang om te werken met de reguliere hygiënevoorschriften. Dat stelt Stowa in een speciale publicatie op de website voor zuiveringsbeheerders. Stowa acht de kans klein dat het coronavirus hier in zeer lage concentraties in het gemeentelijk afvalwater voorkomt, maar sluit niets uit.
Stowa stelt op de website dat voor het coronavirus (SARS-CoV-2) het advies niet afwijkt van reguliere hygiënevoorschriften. Bij het werken met afvalwater worden beschermingsmaatregelen geadviseerd uit de arbocatalogus van de waterschappen ‘Omgaan met biologische agentia’. Passende persoonlijke beschermingsmiddelen (beschermende buitenkleding, handschoenen, laarzen, veiligheidsbril, masker en / of gezichtsbescherming-FFP3) zijn noodzakelijk. Ook moeten werknemers de handhygiëne in acht nemen, en ogen, neus en mond niet aanraken met ongewassen handen. Dit komt overeen met de algemene hygiëne adviezen hoe zich te beschermen tegen griep en verkoudheid zoals handen wassen.
Feces
De voornaamste manier van overdracht van het virus is via druppeltjes die in de lucht worden gebracht wanneer een geïnfecteerde persoon hoest, en wellicht ook bij niezen en praten. Recent is bekend geworden dat sommige patiënten diarree ervaren, en dat het coronavirus in feces van sommige patiënten of van mensen die wel besmet, maar niet ziek zijn, kan worden aangetroffen. Of SARS-CoV-2 ook via de urine wordt uitgescheiden is nog onduidelijk. Dat betekent dat het virus zich in afvalwater kan bevinden afkomstig van geïnfecteerden, ook als deze niet ziek zijn.
Enveloped virus
Het coronavirus is een zogenoemd ‘enveloped virus’. Dat houdt in dat er een omhulsel omheen zit dat nodig is om mensen te kunnen infecteren. Deze virussen overleven niet gemakkelijk in water, zoals het Noro- en Adenovirus. Bovendien zijn ze gevoelig voor bijvoorbeeld de behandeling met chloor of andere antiseptische middelen.
Meer onderzoek nodig
Gertjan Medema van KWR vertelt in een blog op de KWR-website dat hij contact heeft gelegd met microbiologen/virologen in China en Italië om te kijken of zij ook verspreiding via rioolwater willen gaan onderzoeken. Medema: ‘Zij lopen per slot van rekening op ons voor wat betreft mogelijke circulatie in rioolwater.’ Hij wil met hen samenwerken om meer harde gegevens over het nieuwe virus en de water-route kunnen verzamelen, zodat we onze adviezen naar de (internationale) watersector en de WHO goed kunnen onderbouwen.
Drinkwater veilig
Volgens Medema hebben drinkwaterbedrijven die drinkwater uit oppervlaktewater bereiden, allemaal meervoudige desinfectiebarrières gericht op het verwijderen van bacteriën, virussen en protozoën, die ook geborgd zijn door de Analyse Microbiologische Veiligheid Drinkwater. ‘Ook grondwater is in de bodem goed beschermd tegen alle microbiologische verontreinigingen, inclusief virussen. Ook de strenge hygiëne-voorschriften voor leidingaanleg en -werkzaamheden maken dat de drinkwatersector goed beschermd is tegen alle microbiologische verontreinigingen. We hebben de drinkwaterbedrijven en Vewin laten weten dat drinkwater zeer goed beschermd is tegen alle virussen, inclusief coronavirus’, aldus Medema.
