In 2018 rapporteerden drinkwaterbedrijven 123 overschrijdingen van signaleringsparameters in het drinkwater. Ten opzichte van 2017 is het aantal normoverschrijdingen van die signaleringsparameters meer dan verdubbeld. De inspectie denkt dat er mede door de pyrazool-affaire bij drinkwaterbedrijven meer aandacht is voor opkomende stoffen. Dat blijkt uit het rapport Drinkwaterkwaliteit 2018 dat de Inspectie van Leefomgeving en Transport (ILT) half december publiceerde.
Bedrijven gebruiken signaleringsparameters om verontreinigingen op te sporen in het oppervlaktewater dat zij gebruiken om drinkwater te produceren. Als er een overschrijding is van de aangegeven signaleringswaarde (1 μg/l), dan informeert het drinkwaterbedrijf de inspectie. De ILT beoordeelt dan of er een gevaar bestaat voor de volksgezondheid en vraagt het RIVM hierbij om advies. Opkomende stoffen zijn wettelijk niet genormeerd. Het is ook (nog niet) of (niet volledig) vastgesteld of deze stoffen schadelijk zijn. Volgens het rapport zijn de methoden om opkomende stoffen op te sporen de laatste jaren verbeterd en daardoor treffen de drinkwaterbedrijven ook steeds meer stoffen aan.
Extra metingen
Drinkwaterbedrijven meten meer stoffen dan in de Drinkwaterregeling zijn opgenomen. Drinkwaterbedrijven die drinkwater maken uit oppervlaktewater merken steeds vaker dat dit water stoffen bevat in concentraties boven de signaleringswaarde van 1 microgram per liter (1 μg/l) voor ‘overige antropogene stoffen, zoals vastgelegd in de Drinkwaterregeling. Als drinkwaterbedrijven een overschrijding van de signaleringswaarde constateren, moeten zij dat bij de ILT melden.
Opkomende stoffen
In 2018 werd de signaleringswaarde van de volgende stoffen overschreden.
Bron: Rapport Drinkwaterkwaliteit 2018.
Chloriet en chloraat
Volgens het ILT-rapport is het bekend dat chloriet en chloraat voorkomen in oppervlaktewater en in drinkwater. Voor deze stoffen, die voorheen nog niet aangemerkt waren als ‘overige antropogene stoffen’, is in 2018 door het RIVM een gezondheidskundige richtwaarde vastgesteld: 70 μg/l voor chloraat en 700 μg/l voor chloriet. Deze richtwaarden zijn nog niet beleidsmatig vastgesteld.
Ontheffingen
In 2018 constateren de drinkwaterbedrijven in totaal 672 normoverschrijdingen. Het drinkwaterbedrijf kan dan een ontheffing aanvragen voor de productie van drinkwater. In de afgelopen jaren is het aantal lopende ontheffingen voor de inname van oppervlaktewater gestegen. Op 31 december 2018 zijn dit er 37. In 2018 verleent de ILT 14 ontheffingen voor 9 verschillende parameters.
Maatregelen
De ILT geeft ontheffingen af voor een periode van drie jaar. In die periode kan het drinkwaterbedrijf, onder voorwaarden, drinkwater blijven maken van oppervlaktewater. Binnen deze periode moet het drinkwaterbedrijf de normoverschrijding aanpakken. Zo kan het bedrijf in samenwerking met de waterbeheerders de verontreiniging in het oppervlaktewater terugdringen (bronaanpak). Het bedrijf kan ook op een andere plaats water gaan innemen of een extra of andere zuiveringsstap toepassen.
Rapportageplicht
Het drinkwater voldoet bij 99,9% van de metingen aan de gestelde norm. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is wettelijk verplicht om jaarlijks verslag te doen van de kwaliteit van het Nederlandse drinkwater. De rapportageplicht geldt voor drinkwatervoorzieningen die gemiddeld meer dan 1.000 m3 drinkwater per dag leveren en voor drinkwatervoorzieningen waar gemiddeld meer dan 5.000 personen per dag gebruik van maken.
