Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft als eerste waterschap de Bestuursovereenkomst Programma Nationale Rioolwatermonitoring ondertekend. Vanaf oktober 2021 gaat het zeven dagen per week het rwzi-influent bemonsteren op aanwezigheid van het Covid-19-virus. Volgens de Unie van Waterschappen is de bestuursovereenkomst echter pas officieel als álle waterschappen én het ministerie van VWS én het RIVM hebben getekend.
Sinds het derde kwartaal van 2020 bemonstert HHNK in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS) het afvalwater op alle vijftien rioolwaterzuiveringen één keer per week op Covid. Begin 2021 is het aantal bemonsteringen opgeschroefd naar twee keer per week en vanaf het vierde kwartaal zal die bemonstering nog verder worden geïntensiveerd. Daarmee wordt de wens vervuld van het ministerie, dat alle Nederlandse waterschappen heeft gevraagd het influent van alle rioolwaterzuiveringen dagelijks te gaan bemonsteren, zodat het RIVM deze monsters kan analyseren op het Covid-virus. Deze intensivering ten opzichte van de huidige bemonstering maakt het volgens ministerie en RIVM mogelijk om nóg eerder te constateren wat de trend is van het aantal besmettingen.
‘HHNK is hiermee te snel’
Het feit dat het hoogheemraadschap hiermee de publiciteit zoekt, wekt bij de Unie van Waterschappen enige verbazing. “Eerlijk gezegd is HHNK hiermee te snel”, zegt een woordvoerder van de Unie. “Op dit moment tekenen losse waterschappen de bestuursovereenkomst voor dagelijkse rioolwatermetingen op corona. De bestuursovereenkomst is pas officieel als alle waterschappen en ook het ministerie van VWS en het RIVM hebben getekend. Op 8 april (onder voorbehoud, red.) staat er een werkbezoek gepland van minister Hugo de Jonge aan een rwzi, om dat moment te markeren. Dan is de overeenkomst officieel.”
Voorbereidingen getroffen
De bemonsteringen op de vijftien rwzi’s van HHNK worden uitgevoerd door Waterproef, het laboratorium van het hoogheemraadschap en Waternet. Waterproef verzamelt alle monsters; het onderzoek en de duiding daarvan zijn de verantwoordelijkheid van het RIVM. “We doen er alles aan om mee te werken aan onderzoek naar de verspreiding van het Covid-19-virus”, zegt hoogheemraad Marjan Leijen, portefeuillehouder Waterketen, die de bestuursovereenkomst namens het hoogheemraadschap ondertekende. “Voor het dagelijks bemonsteren hebben we inmiddels de voorbereidingen getroffen om onze installaties met nieuwe monsterkasten en bijbehorende aangepaste infra gereed te maken. Ook moeten we Waterproef in staat stellen om zo intensief te werken. Naar alle waarschijnlijkheid kunnen we de dagelijkse bemonstering vanaf het vierde kwartaal starten.”
Big brown data
De overeenkomst wordt aangegaan voor een minimale duur van drie jaar met de intentie van vijf jaar. Het ministerie van VWS financiert voor de jaren 2021 tot en met 2023 alle kosten voor een volledige operationele meetinfrastructuur, de coördinatie, de bemensing en de opleiding(en) van de bemonsteraars. “In de toekomst kunnen we met deze monitoring ook andere data verzamelen die inzichten kunnen geven over onze volksgezondheid”, stelt Leijen. “Ik ben trots dat we met deze zogenaamde ‘big brown data’ een bijdrage leveren aan de bestrijding van het virus.”
