Om de waterkwaliteit in de Horstermeerpolder te verbeteren, voert waterschap Amstel, Gooi en Vecht in samenwerking met de gemeente Amsterdam en PWN een bodemonderzoek uit. Dat gebeurt op een bijzondere manier: een helikopter van het Deense SkyTEM kan met een hoepel van 30 meter breed een magnetisch veld opwekken waardoor de bodemsamenstelling tot wel 150 meter diep in kaart wordt gebracht.
“Een helikopter inzetten voor bodemonderzoek is vergelijkbaar met zo’n 900 diepe grondboringen, maar dan sneller en goedkoper”, stelt Frank Smits van Waternet op de website van provincie Noord-Holland. De provincie Noord-Holland en het Deltaprogramma Zoetwater gaven subsidie voor het onderzoek. Zij hopen zo ook meer kennis op te kunnen doen voor de realisatie van een nieuwe drinkwaterbron.
Waterkwaliteit verbeteren
Met de data over de bodemsamenstelling wil het waterschap Amstel Gooi en Vecht onder meer de waterkwaliteit in de polder Horstermeer verbeteren. Een deel van het grondwater in de polder is brak, dus zit tussen zoet en zout water in. Dit grondwater komt als ‘brakke kwel’ in de sloten naar boven en is niet goed voor planten en dieren. Het brakke kwelwater wordt nu naar het Amsterdam-Rijnkanaal weggespoeld met zoet water uit het Markermeer.
Onderzoek moet uitwijzen of het op termijn mogelijk is brak water gericht te onttrekken uit zoet water.
Zoet water besparen
Waternet doet onderzoek naar het oppompen en afvangen van het brakke water in putten. Smits: “We vangen dan het water af voordat het in de sloten komt. Daardoor hoeven we veel minder zoet water te gebruiken uit het Markermeer. Sterker nog: als we jaarlijks 8 miljoen m³ aan brak grondwater winnen, besparen we naar verwachting ongeveer 80 miljoen m³ per jaar aan zoet water uit het Markermeer. Het zoete water dat overblijft kunnen we vervolgens weer gebruiken om de natuur en landbouw in de omgeving van water te voorzien.”
Nieuwe drinkwaterbron
Daarnaast hoopt Waternet met het onderzoek naar de putten die het brakke grondwater afvangen een nieuwe drinkwaterbron te realiseren. Waternet moet de komende jaren zo’n 27 miljoen m³ per jaar aan extra drinkwater gaan produceren. Als deze pilot succesvol is, dan hebben ze mogelijk een nieuwe bron voor drinkwater. Brak, maar ook heel oud grondwater dat honderden jaren geleden in de grond is geïnfiltreerd.
Video Helikoptervluchten
In de video is een mooie reportage gemaakt van het bodemonderzoek met de helikopter in september. Er kwam nog heel wat bij kijken. Ecologen deden tegelijkertijd gedragsonderzoek bij dieren in de omgeving, dat was ook een voorwaarde van de Omgevingsdienst. Smits: “Gelukkig viel de verstoring mee, de meeste paarden keken niet op of om. Vogels vlogen wel op maar keerden snel terug naar het gebied.”
