SABIC in Bergen op Zoom liet de afgelopen jaren veel onderzoek doen naar waterbesparing. De vijf grootste kansen bracht het chemiebedrijf in beeld, maar het omvangrijkste project gaat vooralsnog niet door. Drinkwater is immers nog steeds spotgoedkoop. SABIC kreeg mede hierdoor de businesscase vooralsnog niet rond. Tegelijkertijd neemt de druk op de Brabantse grondwatervoorraad toe. Daarom werkt SABIC in de werkgroep Water Brabant met andere bedrijven aan haalbare waterbesparingsprojecten.
U gaat nu een PREMIUM artikel op WaterForum lezen. Benieuwd wat dat verder inhoudt? U vindt hier onze uitleg: Uitleg WaterForum online PREMIUM artikelen.
SABIC in Bergen op Zoom heeft jaarlijks enkele miljoenen kubieke meters water nodig voor processen in de verschillende fabrieken op het terrein. Ongeveer de helft van het drinkwater, geleverd door Brabant Water en bereid uit grondwater, zet SABIC in om gedemineraliseerd water te produceren. Een deel hiervan gebruikt het chemiebedrijf om stoom te produceren. Ook voor de koeltorens is water nodig. SABIC koelt met het koelwater via warmtewisselaars producten en tussenproducten. Andere toepassingen vinden direct plaats in de productieprocessen.
Hergebruik afvalwater
De grootste waterbesparingskans was gestoeld op het idee om het gezuiverde afvalwater van de fabrieken te hergebruiken. SABIC zuivert het afvalwater in Bergen op Zoom eerst zelf met zandfilters en actief kool. Actief kool wordt geregenereerd en na verloop van tijd vervangen. Vervolgens gaat het gezuiverde afvalwater- dat zout bevat- met een persleiding naar de rwzi Bath van waterschap Brabantse Delta. Brabant Water onderzocht onder meer de mogelijkheid om met een omgekeerde osmose installatie de zouten uit de afvalwaterstroom te verwijderen. Uit het onderzoek bleek dat er een kleinere stroom beschikbaar was voor zuivering dan eerder berekend. Bovendien was de benodigde zuiveringstechnologie complexer en kostbaarder dan eerder begroot. Daarnaast is drinkwater nog steeds spotgoedkoop, waardoor SABIC de businesscase niet rond kreeg. “Daar lopen we helaas bij veel waterbesparingsprojecten tegenaan”, zegt Peter Lens, senior manager Technical Department bij SABIC.
Kleinere projecten
Tegelijkertijd heeft SABIC heeft de ambitie om in 2025 25 procent minder drinkwater per ton product te produceren in vergelijking met 2010. Daarom startte het bedrijf meerdere kleinere projecten die hieraan bijdragen, zoals het opvangen van regenwater om het in de koeltorens te gebruiken. Ook zet SABIC in op zuinig watergebruik door meer bewustwording bij de medewerkers te creëren. Bijvoorbeeld met een monitoringssysteem om precies in kaart te brengen waar het bedrijf nu water gebruikt in de fabrieken en hoe SABIC het kan reduceren. Dit bespaart tot nu toe in één van de fabrieken enkele procenten per jaar. Daarnaast heeft SABIC de stoomafblaas in de co-generatie plant verder geoptimaliseerd om water te besparen. Ook lijkt de inzet van gezuiverd rwzi-effluent van de waterschappen een interessante optie.
Inzet gezuiverd rwzi-effluent
De inzet van gezuiverd rwzi effluent komt ook naar voren in het convenant dat de provincie Noord-Brabant eind december vorig jaar afsloot met onder meer Brabant Water, de waterschappen en de Vereniging Industrie Water. Het convenant gaat specifiek in op de rol van de industrie. Zo moeten industrie en provincie uiterlijk in 2022 samen de bestaande vergunningsruimte voor grondwater hebben geanalyseerd. Bij overcapaciteit gaat de provincie in gesprek met het betreffende bedrijf om het laagwaardig grondwatergebruik te verkleinen tot een aanvaardbaar minimum.
Alternatieve watervoorziening
Ook starten waterbedrijven, industrie en provincie vanaf 2022 een aantal pilots naar alternatieven voor grondwater. Daarnaast willen de waterschappen, Brabant Water en de provincie in 2027 op minimaal één locatie in Brabant samen met de industrie het hergebruik van gezuiverd afvalwater als alternatieve watervoorziening voor bestaand grondwatergebruik hebben uitgevoerd. Brabant Water is hierover in gesprek met de waterschappen Aa en Maas, De Dommel en Brabantse Delta en ziet kansen om het gezuiverd rwzi-effluent onder meer in te zetten voor de industrie of in het watersysteem.
Werkgroep Water Brabant
De provincie Noord-Brabant financiert sinds eind 2020 de Werkgroep Water Brabant. Hierin wisselen 25 grote industriële watergebruikers, onder leiding van consultant en voormalig water- en energiecoördinator bij papierfabrieken Bruno Mulder van META, kennis en ervaring uit rond de projecten die zij uitvoeren op het gebied van waterbesparing, hergebruik van water en circulariteit. Een voorbeeld is de Tilburgse samenwerking van de bedrijven op het bedrijventerrein Kraaiven/Vossenberg met een gezamenlijke waterzuivering.
Financiële stimulering
De bedrijven stellen dat de huidige lage prijs van water investeringen in waterreductie lastig maakt. Financiële stimulering vanuit de provincie zou voor de bedrijven welkom zijn, maar belangrijker nog is het bepalen van de mogelijkheden en opstellen van concrete businesscases. Hoewel er enkele jaren geleden een ‘waterfonds’ van drie miljoen euro beschikbaar was, heeft de industrie hier geen aanspraak op gemaakt. Het periodiek rapporteren van waterverbruik door procesoperators leidt volgens de bedrijven tot een grotere waterbewustwording. En dat leidt weer tot reductie van het watergebruik.
