WHO wil meer onderzoek naar stukjes microplastic in drinkwater. (foto: University of Newcastle, Maddison Carbery).

Onderzoek door de Australische universiteit van Newcastle heeft aangetoond dat de gemiddelde wekelijkse inname van microplastics, via water en voedsel, ongeveer vijf gram per persoon kan zijn. Dat komt overeen met het eten van een theelepel plastic, of een creditcard, per week. De grootste bron van plasticinname is water, zowel gebotteld als uit de kraan.

De studie werd uitgevoerd in opdracht van het Wereld Natuur Fonds (WNF) door het microplastics-onderzoeksteam van de universiteit van Newcastle. Het team verzamelde de bevindingen van 50 internationale onderzoekspapers en vond op basis van ‘conservatieve aannames’ dat mensen wereldwijd elke week ongeveer 2000 kleine stukjes plastic (kleiner dan 1 mm) consumeren.

Grondwater lijkt nog microplasticvrij
Volgens Thava Palanisami, onderzoeker van de universiteit van Newcastle, is water, zowel gebotteld als uit de kraan, de grootste ‘drager’ van microplastics. “In water vinden we vooral plastic vezels die mogelijk komen van industriële activiteiten,” stelt hij. “Deze plastic deeltjes komen vrij samen met gassen en andere chemicaliën en die kunnen uiteindelijk neerslaan in de zoetwaterlichamen die dienen als bron voor drinkwater.” Eén onderzoek bevestigde volgens Palanisami overigens dat gebotteld water uit grondwaterbronnen grotendeels vrij was van kunststoffen. Dat zou mogelijk ook kunnen gelden voor het Nederlandse drinkwater dat uit diepe grondwaterbronnen wordt bereid. Behalve in water worden de microplastics, voor zover het gaat om de menselijke consumptie, met name aangetroffen in schaaldieren, bier en zout.

Dr. Thava Palanisami is microplasticsonderzoeker aan de universiteit van Newcastle, Australië (foto: University of Newcastle).

Canadees onderzoek komt ongeveer de helft lager uit
Het Australische onderzoek lijkt ten dele te worden ondersteund door een vergelijkbaar onderzoek in Canada, dat uitkomt op een menselijke microplasticinname die ongeveer de helft lager is. Die studie van de Canadese University of Victoria analyseerde 26 onderzoekspapers en vond dat mensen minstens 50.000 microplastics per jaar consumeren. Het Canadese onderzoek werd vorige week gepubliceerd in het Journal of Environmental Science and Technology. Deze week kondigde Canada aan dat het in 2021 wegwerpplastics gaat verbieden. Daarmee volgt het Noord-Amerikaanse land het besluit dat de Europese Unie in maart nam, om plastic bestek, wattenstaafjes, rietjes, roerstaafjes etc. tegen 2021 te verbannen. Volgens de Australische onderzoekers zijn in Europa in 72,2 procent van de kraanwatermonsters microplastics aangetroffen (gemiddeld 1,9 plasticvezels per halve liter water). In de Verenigde Staten liggen die cijfers fors hoger: in 94,4 procent van de kraanwatermonsters zaten microplastics, met gemiddeld 4,8 vezels per halve liter.

‘Dringend wereldwijde actie nodig’
Volgens het WNF zijn de maatregelen van Canada en Europa een goede start, maar is er veel meer nodig om het probleem van microplastics in het milieu en de voedselketen op te lossen. “De bevindingen van de onderzoekers in Australië en Canada moeten een ‘wake-up call’ zijn voor overheden in de gehele wereld,” vindt Marco Lambertini, internationaal directeur van het WNF. “Kunststof vervuilt niet alleen onze oceanen en waterwegen en doodt het leven in zee – het zit in ons allemaal en we kunnen niet ontsnappen aan het consumeren van microplastics. Daarom is dringend actie nodig, op het niveau van de overheid, het bedrijfsleven en de consument, en een wereldwijd verdrag met wereldwijde doelen om de plasticvervuiling aan te pakken.” Een WNF-petitie waarin wordt opgeroepen tot een juridisch bindend verdrag tegen mariene plasticverontreiniging is tot nu toe meer dan een half miljoen keer ondertekend.

De bevindingen van de onderzoekers van de universiteit van Newcastle vormen de basis van het analyserapport ‘No plastic in nature: Assessing plastic ingestion from nature to people’, dat in opdracht van het WNF is geschreven door het Zwitserse adviesbureau Dalberg.