Bedrijven die zelf afvalwater zuiveren bevorderen innovaties en duurzaamheid

Zuivering op eigen terrein biedt juist enorme kansen om productieprocessen duurzamer in te richten. Met duurzaam bedoel ik minder consumptief gebruik van grondstoffen, terugwinnen van chemisch-gebonden en thermische energie, tegen zo laag mogelijke kosten. In de afgelopen decennia hebben Nederlandse industrieën veel geïnvesteerd in proceswaterbehandeling en kosteneffectieve zuivering van afvalwater. De specifieke waterconsumptie per hoeveelheid product is drastisch afgenomen. 

Zo loopt de Nederlandse papier en karton sector wereldwijd voorop in procesefficiëntie ten aanzien van water- en energieverbruik. Elke teruggewonnen kubieke meter water die op temperatuur kan blijven, levert direct 4.2 MJ/oC op. Reken uit je energiewinst als je 5.000-10.000 m3 per dag gebruikt. Daarnaast neemt de druk op grondwaterinname af en kunnen de zo ontstane geconcentreerde afvalwaters met Nederlandse hoogbelaste anaerobe zuiveringsreactoren worden behandeld. Deze inmiddels ruim bewezen technologie produceert biogas uit het organisch vervuilde afvalwater, verbruikt geen fossiele brandstof en levert nauwelijks of geen spuislib op. Qua duurzaamheid zijn deze installaties niet (of nauwelijks) te evenaren.  

Een lage netto waterflux door het productieproces leidt ook tot minder verlies van primaire grondstoffen en wellicht tot de mogelijkheid om specifieke grondstoffen makkelijker terug te winnen. Bij zeer lage concentraties is zoiets uitermate lastig. Deels gedreven door het zuiveringsbeleid nemen industrieën meer en meer hun eigen verantwoordelijkheid over emissiebeperking en incorporeren milieutechnologische maatregels binnen hun eigen productieproces. De maatschappij wordt ontzorgd van de industriële vuillast, waarbij overheidscontrole er op toeziet dat dit ook echt gebeurt. Deze ontwikkeling heeft geleid tot diverse innovaties op het gebied van de watertechnologie. Industrie- en proceswaterbehandeling is niet voor niets één van de pijlers van de Topsector Water. 

Het resultaat van de ontwikkeling is een verhoogde duurzaamheid van het industriële productieproces. En natuurlijk leidt afkoppeling tot overcapaciteit wat mogelijk moet leiden tot financiële herverdeling van de kosten. In een overgangssituatie behoort verdergaande differentiatie zeker tot de mogelijkheden die we niet uit de weg moeten gaan. Ik neem aan dat met name gedoeld werd op de verwijdering van gereduceerd stikstof uit afvalwaters, waar inmiddels nieuwe en meer duurzame technieken voor in ontwikkeling zijn. 

Hoe wil Paulus Jansen overcapaciteit door demografische ontwikkelingen tegengaan? Gedwongen remigratie van provincialen die naar het Westen zijn verhuist? Of toch maar weer terug naar de grote gezinnen; maar let wel, ook de kerken staan leeg. Het voorstel om actief de klok terug te draaien omdat we vast zitten aan een reeds betaalde infrastructuur werkt contraproductief voor de door het Kamerlid beoogde duurzaamheid. Juist de nieuwe situatie is een kans voor de waterschappen en technologiebedrijven om het inzamelings- en zuiveringsconcept anders in te richten. En juist hier wordt inmiddels hard aan gewerkt door bedrijven en waterschappen in samenwerking met de onderzoeksinstellingen.