landbouw
Foto: Characea Andre, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons

Om meer grondwater vast te houden in de Peel, diende Werkgroep Behoud de Peel verzoeken in bij de provincie Noord-Brabant en Limburg om op te treden tegen putten zonder natuurvergunning bij de Groote Peel, Deurnese Peel en Mariapeel. Daarmee wil de Werkgroep de overheid ertoe aanzetten om ‘eindelijk eens haast te maken met het treffen van maatregelen’, schrijft Van Opbergen aan zijn leden.

Eind februari diende Wim van Opbergen, voorzitter van Werkgroep Behoud de Peel (WBdP), handhavingsverzoeken in bij de provincie Noord-Brabant en Limburg. De verzoeken gaan over het ontbreken van natuurvergunningen voor beregeningsputten binnen de bufferzones rond de Natura2000-gebieden. De beregening van gewassen in het gebied vraagt veel water, en volgens de Werkgroep zijn er teveel beregeningsputten zonder vergunning door boeren in gebruik rondom het hoogveengebied. Daar wil de Werkgroep verandering in brengen, om de grondwaterstand te behouden. Eind februari diende de Werkgroep de verzoeken al in; dat leidde tot slechts een ontvangstbevestiging van de provincie Noord-Brabant.

Bestaande rechten

Veel boeren in het gebied hebben volgens de provincies echter ‘bestaande rechten’. Dat wil zeggen dat ze hun akkers al besproeiden voordat voor de Peelvenen in juni 1994 de vergunningplicht voor het Natura 2000-gebied inging. De Wet natuurbescherming stelt een vergunning voor deze boeren dan niet verplicht. Van Opbergen: “Het is echter onbekend van wanneer de beregeningsputten zijn. Vroeger was de provincie verantwoordelijk voor het grondwaterbeleid, maar sinds 2009 is die bevoegdheid overgegaan naar de waterschappen. Nu lijkt de provincie veel gegevens van voor die tijd kwijt te zijn. Er kan dus niet met zekerheid worden gesteld dat de putten van na 1994 zijn. Volgens ons is de vergunningplicht er dus wel.”
Daar komt nog bij dat halverwege 2000 provincie Limburg aangaf dat afgegeven natuurvergunningen tijdelijk zouden zijn, totdat het Natura-2000-beheerplan definitief was. “Inmiddels is het plan rond. De vergunningen zouden dus moeten zijn vervallen. De provincie beschouwt ze nu echter opeens als definitief. Dat is ons inziens onterecht.”

Bescherming Natura2000

Al sinds 1979 strijdt Van Opbergen voor de bescherming van de Natura2000-gebieden van de Peel. Van wat oorspronkelijk zo’n 30.000 hectare hoogveengebied was, is nog slechts zo’n 6.000 hectare over. Sinds 1978 is de Werkgroep opgericht om ontginning van de Deurnese Peel te voorkomen. “Nederland is als lidstaat verplicht om passende maatregelen te treffen, als het gaat om de bescherming van de Peel als Natura2000-gebied. Onderzoeken laten zien dat de droogte tot veel schade leidt, vooral tijdens droge jaren. Ook vanuit het Nationaal Programma Landelijk Gebied is vernatting een noodzaak. Rondom het gebied dient meer nieuwe natuur te komen om het natuurgebied te kunnen herstellen. Het zou ook beter zijn als boeren overgaan op een natte vorm van landbouw, zoals riet telen of lisdodde kweken.”