Door de vroege inval van de herfst ontstond er de afgelopen week in het Noorden en Westen van het land wateroverlast. Getroffen boeren pleiten in Nieuwe Oogst voor het eerder instellen van winterpeilen en het aanpassen van het maaibeleid. Omdat nu niet alle sloten klaar waren voor de winter, zijn veel akkers ondergelopen en dreigen oogsten te mislukken. Formeel loopt het stormseizoen van 1 oktober tot 15 april.
Het historische Woudagemaal bij Lemmer in Friesland werd op zondag 10 september ingeschakeld om het overtollige water af te voeren. Het is dertien jaar geleden dat het gemaal zo vroeg in het seizoen draaide. Door de inzet van het Woudagemaal is de waterstand in de Friese boezem de afgelopen dagen verlaagd van -0,52 naar -0,60 NAP. Voor Friese boeren gaat het om een noodzakelijke verlaging omdat hun akkers onder water staan en oogsten dreigen te mislukken.
Uitzonderlijk
Wetterskip Fryslân-bestuurder Jan van Weperen stelt dat het om een uitzonderlijke situatie gaat. ‘Op sommige plekken is 110 millimeter regen gevallen. Dat is heftig. Wij kampen met problemen nu het zo vroeg in het seizoen regent. We zijn sinds half augustus aan het hekkelen, maar veel sloten zijn nog vol met begroeiing. Dat bemoeilijkt de waterafvoer. Daarbij komt dat hekkelmachines niet overal kunnen komen, omdat het te nat is. Het Wetterskip zet pompen in, maar ook deze kunnen niet overal geplaatst worden. En rayonmedewerkers werken dag en nacht om de duikers te controleren, krooshekken schoon te houden, en pompen te plaatsen. Zij maken overuren, maar kunnen niet alle schade wegnemen.’
Nalatig waterbeheer
Melkveehouder en voorzitter van LTO Noord Dongeradeel Ids de Groot verwijt Wetterskip Fryslân nalatigheid in het waterbeheer. ‘Het water staat bij mij bijna op maaiveldhoogte, maar het Wetterskip blijft volharden in het zomerpeil. Volgens De Groot zou het winterpeil eerder in het seizoen moeten worden ingesteld. ‘Bovendien worden de sloten niet op tijd geschoond. Pas dinsdagochtend hebben ze hier een hekkelmachine neergezet. Ik ben van plan om de financiële schade bij het waterschap te verhalen, dit is al de zoveelste keer’, stelt de boer in Nieuwe Oogst.
Hekkelen
Volgens Van Weperen is het goed om het maaibeleid onder de loep te nemen. ‘Het klimaat verandert. Er komen vroeg in het seizoen meer hoosbuien. Wij hekkelen altijd vanaf half augustus tot half oktober. Wanneer je te vroeg hekkelt loop je het risico dat een sloot weer volgroeit. Daarbij hebben we 1.000 kilometers sloten die gemaaid moeten worden. Dat kun je niet allemaal op hetzelfde tijdstip doen. Lastiger is het aanpassen van het peilbeheer, stelt Van Weperen. ‘Bij het vervroegen van het winterpeil spelen ook andere belangen. Een akkerbouwer wil het liefst een maand eerder een lager peil. Terwijl veehouders graag het zomerpeil willen behouden voor hun schapen en koeien.’
