KNMI: Meteo-tsunami is niet het gevolg van klimaatverandering

De vloedgolf die op 29 mei schade aan de Nederlandse kust veroorzaakte, is niet het gevolg van klimaatverandering. Zware buien nemen in een veranderend klimaat wel toe, maar er is geen bewijs voor dat de windschering die nodig is voor de vorming van dit specifieke type bui ook zal toenemen. Bovendien is ook de trekrichting en de locatie van de bui van belang. Daarom gaat het KNMI er vooralsnog niet van uit dat meteo-tsunami’s in een veranderend klimaat vaker voorkomen.

Een meteo-tsunami is uiterst zeldzaam. De laatste keer dat het verschijnsel zich in Nederland voordeed was op 11  juli 1984 aan het IJsselmeer. Toen zakte het water in de haven van Lemmer aan het IJsselmeer tijdens hevig noodweer zodanig dat enkele jachten nagenoeg droog kwamen te liggen en de sluisdeuren open gingen. Vervolgens steeg het water binnen enkele minuten fors en liep de Polderdijk onder water.

Waarschuwingssysteem
“De laatste keer dat het verschijnsel in Nederland is waargenomen is dus 33 jaar geleden”, stelt klimatoloog Rob Sluijter van het KNMI. “Het verschijnsel is zo zeldzaam dat het maar de vraag is of er een afnemer is die behoefte heeft aan een speciaal waarschuwingssysteem, als het al mogelijk is om deze specifieke omstandigheden te kunnen modelleren. Het systeem zal slechts eens in de twintig tot dertig jaar een ‘terechte’ waarschuwing genereren. Het KNMI verwacht vooralsnog niet dat de frequentie van dit type bui, de zogenoemde ‘squall line’  in de toekomst zal toenemen.

Twee parameters

Voor de ontwikkeling van zo’n buienfront zijn volgens de KNMI-klimatoloog twee parameters nodig. Zware buien en windschering. Sluijter: “Zware buien zullen volgens de huidige klimaatscenario’s van het KNMI inderdaad vaker voorkomen. Maar een toename van de tweede parameter ‘windschering’ valt niet binnen de huidige klimaatscenario’s. Het KNMI gaat er dus vooralsnog van uit dat de meteo-tsunami van 29 mei een zeldzaam verschijnsel blijft.”

Ook in Vlaanderen deed de minivloedgolf zich voor op 29 mei, al was die minder groot. Toch is de golf goed waarneembaar als uitschieter in de grafiek (bron: KMI, België)

Meer onderzoek
Deltares gaat met behulp van modellen onderzoeken of de plotselinge drukverlaging van om en nabij de 5 millibar inderdaad de vloedgolf kan verklaren of dat er mogelijk andere oorzaken zijn, zoals bijvoorbeeld een landverschuiving onder water.